Ես իմ անուշ Հայաստանի արևահամ բարն եմ սիրում,
Մեր հին սազի ողբանվագ, լացակումած լարն եմ սիրում,
Արնանման ծաղիկների ու վարդերի բույրը վառման,
Ու նաիրյան աղջիկների հեզաճկուն պա՛րն եմ սիրում։

Սիրում եմ մեր երկինքը մուգ, ջրերը ջինջ, լիճը լուսե,
Արևն ամռան ու ձմեռվա վիշապաձայն բուքը վսեմ,
Մթում կորած խրճիթների անհյուրընկալ պատերը սև,
Ու հնամյա քաղաքների հազարամյա քա՛րն եմ սիրում։

Ո՛ւր էլ լինեմ — չե՛մ մոռանա ես ողբաձայն երգերը մեր,
Չե՜մ մոռանա աղոթք դարձած երկաթագիր գրքերը մեր,
Ինչքան էլ սո՜ւր սիրտս խոցեն արյունաքամ վերքերը մեր —
Էլի՛ ես որբ ու արնավառ իմ Հայաստան — յա՛րն եմ սիրում։

Իմ կարոտած սրտի համար ո՛չ մի ուրիշ հեքիաթ չկա․
Նարեկացու, Քուչակի պես լուսապսակ ճակատ չկա․
Աշխա՛րհ անցի՛ր, Արարատի նման ճերմակ գագաթ չկա․
Ինչպես անհաս փառքի ճամփա՝ ես իմ Մասիս սա՛րն եմ սիրում։

Առաջադրանքներ

• Դուրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի’ր:
• Կարդա’ բանաստեղծությունը` դուրս գրելով մակդիրները և բացատրելով դրանք:
• Դուրս գրիր այն բառերը, որոնք միայն այս բանաստեղծության մեջ հանդիպեցիր: Փորձիր բացատրել:
• Առանձնացրու քեզ առավել դուր եկած քառատողը և մեկնաբանիր ընտրությունդ:
• Դուրս գրիր մի քանի բառակապակցություն և դրանցով նախադասություններ կազմիր:
• Ընդգծված բառերը փոխարինիր հոմանիշ բառերով: Ի՞նչ փոխվեց. դիտարկիր:
• Համացանցում փնտրիր և առանձնացրու Մարտիրոս Սարյանի նկարներից մեկը, որն առավել համապատասխանում է բանաստեղծության նկարագրությանը: Հիմնավորի’ր ընտրությունդ:

 

Мой отец уехал работать в деревню. Мама сказала:
– Когда запахнет весной, мы тоже поедем.
А я и не знаю, чем пахнет весна. Не запомнил с прошлого года. Вот стало солнышко пригревать, сосульки плачут на крышах. Небо высокое и голубое.
Я говорю:
– Пахнет весной?
– Нет, – отвечает мама. – Весна только ещё улыбнулась. Рано!
Вот уже снег сделался грязный. Воробьи щебечут целыми днями. Я говорю:
– Пахнет весной?
– Нет, – отвечает мама.– Весна ещё только голос подаёт. Рано!
Наконец, растаял в городе почти весь снег, стало тепло. На улице весенние цветы продают. Мама купила букет подснежников. Понюхала их и говорит:
– Вот теперь настоящей весной пахнет. Пора ехать. Я тоже понюхал.
Оказалось, пахнут подснежники совсем не цветами. И не зелёной травой. Обыкновенной землёй пахнет весна.

Задания.

а) Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.
1. Когда мальчик должен был поехать в деревню?

2. Что сказала мама, когда пригрело солнце и начали таять сосульки?

3. Когда мама сказала, что запахло весной?
б) А как вы думаете, когда наступает настоящая весна?

Составьте словосочетания:
Ветер, небо, цветы, трава, подснежник, погода.

Сильный ветер

галубое небо

разнацветные цветы

зелоное трава

красивый подснежник

 

 Ընդհանուր բնութագիր

Մարզկենտրոնը՝ Աշտարակ

Տեսարժան վայրերը

Աղցք, Ամբերդ, Աստվածընկալ, Արուճ, Բյուրական, Դաշտադեմ,Թալինի Կաթողիկե, Ծիրանավոր, Կարբի, Կարմրավոր, Կոշ, Հովհաննավանք,Մաստարա, Մարինե, Մուղնի, Ոսկեվազ, Ուշի, Սաղմոսավանք, Տեղեր, Օշական, Քարի լիճ

Լեռ՝  Արագած

Արագածոտնի մարզն իր անունը ժառանգել է պատմական Այրարատ աշխարհի Արագածոտն գավառի անունից: Մարզի աշխարհագրական դիրքի կարևոր առանձնա-հատկությունն այն է, որ գտնվում է մայրաքաղաք Երևանի և ՀՀ ամենաբարձր լեռնագագաթի` Արագածի միջև:

Բնական պայմանները և հարստությունները

Շատ են սառնորակ աղբյուրները, որոնցից սնվում են գետակները: Մարզի  գլխավոր ջրամատակարարը Քասաղ գետն է` Գեղարոտ և Ամբերդ գլխավոր վտակներով: Քասաղի վրա կառուցվել է Ապարանի ջրամբարը:

Բնակչությունը

Արագածոտնի մարզի տարածքը Հայաստանի ամենավաղ բնակեցված շրջաններից է: Դրա վկայությունն են տարբեր վայրերում հայտնաբերված քարի ու բրոնզի դարերի նյութական մշակույթի հուշարձանները:  Արագածոտնի մարզն աչքի է ընկնում նաև նրանով, որ այդտեղ են հիմնականում կենտրոնացված Հայաստանում բնակվող ազգային փոքրամասնություններից եզդիները: Նրանք բնակվում են ինչպես խառը` հայերի հետ միասին, այնպես էլ առանձին գյուղերով:

Քաղաքները

Մարզի ամենամեծ քաղաքը մարզկենտրոն Աշտարակն է: Աշտարակը Հայաստանի գեղատեսիլ բնական վայրերից է:  Քաղաքն ունի բարենպաստ աշխարհագրական դիրք. գտնվում է Երևանից ընդամենը 20կմ հեռավորության վրա:Արագածոտնի մարզում Աշտարակից բացի կա ևս 2 քաղաղաք` Թալինը և Ապարանը:

Արագածոտնի մարզում է գտնվում Բյուրականի նշանավոր աստղադիտարանը, որը հիմնադրել և ղեկավարել է աշխարհահռչակ գիտնական, աստղաֆիզիկոս՝ Վիկտոր Համբարձումյանը:

— Գիտե՞ս ինչ պատահեց, դերվիշ բաբա։

 

— Ի՞նչ պատահեց։

 

— Հենց էն, ինչ որ դու գուշակեցիր երեկ իրիկուն։

Էսօր թագավորը հրաման հանեց, մեր արհեստն արգելեց․․․

 

— Հապա ո՞րտեղից փող գտար, որ էս գիշեր էլ քեֆ սարքեցիր։

 

— Մի կավե կուժ եմ գտել, հիմի էլ ջուր եմ ծախում։

Օրական ինչ աշխատում եմ, մի մասը տալիս եմ ապրուստի,

մյուսը՝ երաժիշտներին ու դարձյալ քեֆ եմ անում։

 

— Իսկ եթե թագավորը ջուր ծախելն էլ արգելի՝

էն ժամանակ ի՞նչ ես անելու։

 

— Երբ էդպես բան կպատահի, էն ժամանակ կմտածենք,

այժմ քնենք, դերվիշ բաբա։

Աստված ողորմած է: Քեֆ անողին քեֆ չի պակսիլ։

 

В каждой семье есть свои любимые семейные праздники. Есть такие и в нашей семье. Я больше
всего люблю день рождения мамы. В этот день всегда приходит много гостей. Мама всех приглашает за стол. Я очень люблю булочки, пироги, торт.

Мой папа очень любит Новый год. Он всегда говорит: «Новый год — мой самый любимый праздник». А моей маленькой сестрёнке нравятся любые праздники: она любит, чтобы было шумно, играла музыка и все веселились.

1. Расскажи, какие семейные праздники любят члены твоей семьи.
   Что любят твои мама и папа?

2. Прочитай фразы, отвечающие на вопросы кого? что?
Дополни их своими примерами. (я люблю маму, я люблю папу, я люблю собаку, я видел машину, я видел дом, я видел ноут бук։

1. Расскажи, какие семейные праздники любят члены твоей семьи.
   Что любят твои мама и папа?

2. Прочитай фразы, отвечающие на вопросы кого? что?
Дополни их своими примерами.

Я люблю кого? что?
Отца (он), шоколад (он), сестру (она), рыбу (она), мороженое (оно).
Я видел кого? что?
Брата (он) машину (она), маму (она) дом (он), море (оно).

3. Придумай варианты вопросов.
Образец:
— Кого ты ждёшь?
— Я жду учителя.
— …?
— Нет, я не видел его.
— …?
— Да, я очень люблю её.
— …?
— Я жду Олю и Наташу.

4. Дополни диалог. Запиши его.
   — Здравствуй, Марат!
   — Здравствуй, … !
   — Поздравляю тебя с днём рождения!
   — …
   — Желаю тебе хорошо учиться, не болеть, … .
   — Спасибо. Приходи, пожалуйста, ко мне вечером.
   Моя мама приготовила вкусный торт!
   — Обязательно приду!

Տարածք ՝ 2,010 կմ²

Բնակչություն ՝ 311,400 Մարզկենտրոն՝ Արտաշատ

Քաղաքներ՝ Արտաշատ, Արարատ ,Մասիս, Վեդի

Տեսարժան վայրեր՝ Արտաշատ, Դվին, Խոր Վիրապ, Կաքավաբերդ, Հովհաննես-Կարապետ, Ստեփանոս, Վիշապաքարեր, Խոսրովի արգելոց

Հարևան մարզեր՝ Հյուսիս-արևմուտքից սահմանակից է Արմավիրի մարզին, հյուսիսից՝ Երևանին ու Կոտայքի մարզին, արևելքից Գեղարքունիքի և Վայոց Ձորի մարզերին,

Սահմանակից պետություններ՝ հարավից՝ Ադրբեջանի մասը կազմող Նախիջևանին, իսկ հարավ-արևմուտքից Թուրքիաին

Գետեր՝ խոշոր գետերն են Արաքսը, Հրազդանը, Ազատը, Վեդին։ Համեմատաբար փոքր գետերից են Արածոն, Չորասուհեղեղատարը, Ազատի ու Վեդիի վտակները՝ Քաջառուն (Դարբանդ), Խոսրովը, և այլն։ Արարատյան հարթավայրով անցնող գետերը ունեն ոռոգիչ նշանակություն։ Ազատի վրա Լանջազատ գյուղի մոտ կառուցված է

Զովաշենի ջրամբարը և համանուն ՀԷԿ-ը։

Ջրամբարներ՝   Զովաշենի, Ազատ

Լեռներ՝ Արարատ /5165մ/, Գեղամա լեռներ, Մժկատարի լեռներ,Երախի լեռներն են, Կոտուց, Խոսրովասար լեռնագագաթներ, Սպիտակասար:

Լեռնաշղթաներ՝ Ուրծի լեռնաշղթա, Գեղամա լեռնաշղթա, Դահնակի լեռնաշղթա Արարատի մարզում է գտնվում Զանգակատուն գյուղը, որը հնում կոչվել է Չանախչի: Այստեղ է ծնվել հայ բանաստեղծ Պարույր Սևակը: 

Խնդիր 688 ա

Iօր-4 անգամ ավելի խնձոր

IIօր-?կգ խնձոր

2 օրում միյասին – 150կգ խնձոր

Լուծում

1)150:5=30կգ(IIoր)

2)150-30=120կգ(Iօր)

Պատ․՝Iօր-120կգ

բ)IIօր-3անգամ ավելի

1օր-?կմ

2օրում-200կմ

յուրաքանչյուր օր-?կմ

Լուծում

1)200:4=50կմ

2)200-50=150կմ

Պատ․՝ Iօր-50կմ

IIօր-150 կմ

Խնդիր 689 ա)

2թվերի գումար-480

I թիվ-5անգամ մեծ

IIթիվ-?

Ո՞րոնք են այդ թվերը

Լուծում

1)480:6=80 (II)

2)480-80=400 (I)

Պատ․՝ Iթիվ-400

IIթիվ-80

բ)

Խնդիր 666

ՈՒղղանկյան Iկողմ-3անգ մեծ

ՈՒղղանկյան կուղմերը-?մմ

P=320մմ

Լուծում

1)320։4=80մմ

2)320-80=240մմ

3)80:2=40մմ

4)240:2=120մմ

Պատ․՝120մմ,40մմ,

Խնդիր 667

Հեռավորություն-180 կմ

I մեքենա-22կմ-ով ավելի

II մեքենա-?կմ

Յուրաքանչյուրը-?կմ

Լուծում

1)180-22=158կմ

2)158:2=79կմ

3)180+22=202կմ

4)202:2=101կմ

Պատ․՝I մեքենա-101կմ

II մեքենա-79կմ։

Վարժ 680 ա)

1024:5=205(4մն)

5.205+4=1029,սխալ է

3012:10=301(2մն)

10.301+2=3012 ճիշտ է

բ)2079:2=1039(1մն)

2.1039+1=2079 ճիշտ է

5020:100=5(20մն)

5.100+20=520 սխալ է

Վարժ 681

ա)44կմ-2կմ 35մ=43կմ 1000մ-2կմ 35մ=41կմ 965մ

62դմ2սմ-5դմ8սմ=61դմ12սմ-5դմ8սմ=56դմ4սմ

բ)82կգ-6կգ650գ=81կգ1000գ-6կգ650գ=75կգ350գ

62տ210կգ-2տ280կգ=61տ1210կգ-2տ280կգ=59տ930կգ

գ)24օր-3օր6ժ=23օր24ժ-3օր6ժ=20օր18ժ

12ժ20ր-2ժ40ր=11ժ80ր-2ժ40ր=9ժ40ր