Լուսինը Երկրին ամենամոտ երկնային մարմինն է և նրա բնականարբանյակը: Լուսինը ձգված շրջանագծով՝ էլիպսով, պտտվում էԵրկրի շուրջը, նրա հետ միասին` նաև Արեգակի շուրջը: Երկրի ևԼուսնի միջև հեռավորությունը 384.400 կմ է: Լուսինը սեփական լույսչունի և անդրադարձնում է Արեգակի ճառագայթները: Լուսիննանհամեմատ ավելի փոքր է Երկրից:Լուսինը բացարձականկենդան է, զուրկ` օդից ու ջրից: Լուսինն առաջին երկնայինմարմինն է, որի վրա 1969թ-ին ոտք դրեց մարդը՝ ամերիկացիաստղագնացներ Ն. Արմսթրոնգը և Է. Օլդրինը:Տիեզերագնացներիհետքերը լուսնի վրա կմնան միլիոնավոր տարիներ, և դազարմանալի չէ, քանզի այնտեղ չկան քամիներ, և այնտեղ չկախոնավություն:Լուսինը ավելի շուտ ձվաձև է, քանգնդաձև:Մեզանից շատ առաջ մարդիկ կարծում էին, թե ԵրկիրըՏիեզերքի կենտրոնն է: Այժմ մենք գիտենք, որ չնայած Երկիրըբացառիկ կարևորություն ունի մեզ համար, բայց այն Արեգակիշուրջը պտտվող ընդամենը մի փոքրիկ մոլորակ է, իսկ Արեգակը՝ընդամենը մեր Գալակտիկայի միլիոնավոր սովորականաստղերից մեկը:
Աստղեր
Աստղերն ինքնալուսարձակող, ջրածնի ու հելիումի գազայինվիթխարի գնդեր են, որոնց կենտրոնում ջերմաստիճանը հասնումէ միլիոնավոր, իսկ մակերևույթին՝ հազարավոր աստիճանների: Բացի Երկրից, Արեգակի շուրջը պտտվում են ևս 9 մեծմոլորակներ (Մերկուրի, Վեներա, Մարս, Յուպիտեր, Սատուռն, Ուրան, Նեպտուն, Պլուտոն և 10-րդ) ու հազարավոր փոքրմարմիններ՝ աստղակերպներ ու գիսավորներ: Բայց դրանք, նույնիսկ միասին վերցրած, զանգվածով շուրջ 100 անգամ փոքրեն Արեգակից:
Արեգակը մոլորակների և իր մյուս արբանյակների հետ կազմում էԱրեգակնային համակարգը Աստղերը կազմում են աստղայինհսկայական համակարգեր՝ գալակտիկաներ: Արեգակից բացի, մեր Գալակտիկայում կան մոտ 100 մլրդ ուրիշ աստղերևս: Գալակտիկան կազմված է միլիարդավոր աստղերիամբողջությունից, գազից ու փոշուց, որոնք գտնվում ենտարածության նույն գոտում”Տիեզերական տարածության մեջաստղերը շարժվում են վիթխարի արագությամբ, սակայն մեզդրանք թվում են անշարժ,քանի որ աստղերը գտնվում են մեզնիցշատ հեռու :Աստղերը չափերով շատ են տարբերվում միմյանցից: Կան այնպիսի աստղեր, որոնք ծավալով միլիարդավոր անգամգերազանցում են Արեգակին. դրանք կոչվում են հսկաներ: Վիթխարի չափեր ունեն Կարմիր հսկաները: Բայց կան նաև թզուկաստղեր, որոնք փոքր են նույնիսկ Երկրից: Սպիտակ թզուկներիտրամագիծը ավելի քան 100 անգամ փոքր է Արեգակիտրամագծից:
Մութ գիշերներին երկնքում անզեն աչքով կարելի է տեսնել մինչև5780 աստղ: Բայց նույնիսկ փոքր աստղադիտակով հաշվվում ենմիլիոնավոր աստղեր: Երկնակամարում դիտվող ամենապայծառաստղերը Հին աշխարհի գիտնականները միավորել ենհամաստեղություններում՝ դրանք անվանելով կենդանիների կամառասպելական անուններով (Մեծ Արջ, Կասիոպեա, Եզնարած ևայլն): Պետք է հիշել, որ համաստեղությունները երկնքումտեսանելի պայծառ աստղերի թվացող խմբեր են, և մի¬ևնույնհամաստեղության աստղերը տարածության մեջ կարող եներբեմն իրարից շատ հեռու գտնվել:
ԱՐԵԳԱԿՆԱՅԻՆ ՀԱՄԱԿԱՐԳԻ ՄՈԼՈՐԱԿՆԵՐԸ
1.Մերկուրի
Մերկուրին արեգակնային համակարգի առաջին մոլորակն է , այնանվանակոչվել է ի պատիվ Հռոմեական Մերկուրիի աստծո, որըհամարվում էր Առևտրի հովանավորը:
Մոլորակը անապատների արքայություն է , նրա մի հատվածըշիկացած անապատ է , իսկ մյուս մասը սառցե դաշտեր:
2.Վեներա
Վեներան Արեգակնային համակարգի երկրորդ մոլորակն է , այնանվանակոչվել է ի պատիվ Հռոմեական դիցարանի Վեներաաստվածուհու:
3.Երկիր
Երկիր մոլորակը արեգակնային համակարգի երրորդ մոլորակն է, այն բացառիկ է իր մտնոլորտային կառուցվածքով, կյանքիհամար անհրաժեշտ պայմաններով
4.Մարս
Մարսը արեգակնային համակարգում չորրորդ մոլորակն է : Նրամակերեսը պատված է հրաբուխներով, լայնածավալանապատներով. Ենթադրվում է , որ մարս մոլորակում երբևէ ջուրէ եղել, քանի որ ուսումնասիրությունների ընթացքում կարմիրմոլորակի վրա հայտնաբերվել են սառցե գոյացումներ:
5.Յուպիտեր
Յուպիտերը՝ արեգակնային համակարգի հինգերորդ մոլորակն է , այն իրենից ներկայացնում է գազի գունդ : Արեգակնայինհամակարգի այդ հսկան ‘ամենամեծ մոլորակի՝ Յուպիտերըպատված է պարուրաձև ոլորվող ամպերի շերտերով:
- Սատուրն
Սատուրնը արեգակնային համակարգի 6-րդ մոլորակն է : Սատուրնը գազի վիթխարի գունդ է: - Ուրան
Սատուրնից հետո ըստ հաջորդականության ՝ գտնվում է Ուրանը , որը դարեր շարունակ համարվել է ամենահեռավորմոլորակներից մեկը :Այն հայտնաբերվել է Գերշելի կողմից 18-րդդարի վերջերին: Ուրանը գազից ու սառույցից կազմված հսկագունդ է:
- Նեպտուն
Արեգկնային համակարգում Նեպտունը նախավերջին մոորակն է, անվանակոչվել է ի պատիվ հռոմեական դիցարանի աստվածՆեպտունի, ուը հանդիսացել է ծովերի տիրակալը:
Այն հայտնաբերվել է 1846թ.-ի սեպտեմբերի 23 –ին . մոլորակըանհնար է տեսնել անզեն աչքով: Նեպտունը գազից ու սառույցիցկազմված հսկա գունդ է:
9.Պլուտոն
Պլուտոնը համարվում է գաջաջ մոլորակ: Պլուտոնն ամենափոքրմոլորակն է և կազմված է քարի ու սառույցի խառնուրդից: